Phytophthora - Aardappelziekte

Phytophthora (fytofstra in de volksmond) is een zeer besmettelijke (pseudo)schimmel-ziekte met grote gevolgen voor de oogst van aardappels en tomaten op volkstuincomplexen en voor telers in de omgeving.

Onderstaande tekst is overgenomen van Wikipedia;

“De aardappelziekte (Phytophthora infestans) overwintert gewoonlijk in besmette knollen die achterblijven op de akker. Uit de geïnfecteerde knollen ontwikkelen zich planten die de ongeslachtelijke sporen (sporangia en zoösporen) opleveren. Uit deze sporen kunnen nieuwe infecties ontstaan als het gewas ten minste gedurende vier à acht uur nat blijft, de zogenaamde bladnat-periode, bij een relatieve luchtvochtigheid van meer dan 95%. Na infectie ontstaan bij een temperatuur van 12-24 graden Celsius binnen enkele dagen met het oog waarneembare symptomen op bladeren en stengels. Na het binnendringen van de oömyceet in de plant duurt het 3 tot 5 dagen voordat er nieuwe sporen gevormd worden.”

Een andere ziekte met grote gevolgen is aardappel moeheid.

Aardappelmoeheid wordt veroorzaakt door aardappelcysteaaltjes. De aaltjes voeden en vermenigvuldigen zich op de wortels van de aardappelplant, die daardoor slecht groeit. Op de aangetaste wortels vormen zich cysten, die vol eieren en larven zitten. Deze cysten blijven na de oogst achter in de grond en kunnen opnieuw schade veroorzaken in volgende aardappelteelten. Opbrengstderving en valplekken zijn het gevolg.

Daarom zijn er strenge regels voor het telen van aardappels en tomaten.

Teelt van aardappelen en tomaten

• Het telen van aardappelen is gehouden aan de voorwaarden van het Ministerie van Landbouw.
• Teelt van aardappelen dient in wisselteelt plaats te vinden en is alleen toegestaan op het daartoe jaarlijks door het bestuur vast te stellen gedeelte van de tuin.
• Er mogen niet vaker dan 1 maal in de 3/4 jaar op dezelfde plaats aardappelen worden geteeld.
• Er mag jaarlijks niet meer dan 1/3 deel van de beschikbare oppervlakte met aardappelen worden beteeld.
• Teelt van tomaten en andere gewassen uit de nachtschade familie zijn alleen toegestaan op het tuingedeelte waar aardappelteelt is toegestaan, dan wel in een kas.
• Het bestuur is, indien de omstandigheden daartoe aanleiding geven, bevoegd de teelt van aardappelen te verbieden, dan wel op te schorten.
• Het bestuur is bevoegd de aardappel- en tomaten planten te verwijderen als deze niet op de juiste plaats staan of als deze zijn aangetast door phytofstra.

         .     Het is alleen toegestaan om aardappels te telen van gecontroleerd en gekocht     plantgoed.

         .     Opschot van aardappels (planten, die groeien van niet geoogste aardappels) is verboden.

Ieder jaar wordt van ons complex een aardappel-teelt-kaart gemaakt waarop de teelt van de afgelopen 3 jaar is ingetekend. Zo is goed te zien waar aardappels geteeld mogen worden.

Ook is er een fytofstra-alert team, die bij de algemene ledenvergadering wordt gekozen en voorgesteld.

Bij schimmel-gevoelige omstandigheden (vochtig, broeierig weer) worden de tuinen regelmatig gecontroleerd. In geval van ziekte wordt je door hen of één van de bestuursleden verzocht maatregelen te nemen. Ook gaat er een mail naar de overige leden met het verzoek regelmatig zelf te controleren en alert te zijn.

Bij constatering van de schimmel-ziekte  ben je verplicht om de aangetaste delen direct van de tuin te verwijderen en het afval mee naar huis te nemen. Het mag in geen enkel geval op de tuin blijven liggen. Ook gezonde aardappel- en tomaten planten en oogst mogen niet op de tuin blijven liggen of op de compost hoop belanden.

Er zijn aardappel- en tomaten soorten, die minder gevoelig en/of resistent zijn voor phytophthora en aardappelmoeheid. Ook het telen van vroege aardappels kan ziekte voorkomen. Het is echter geen garantie tegen ziekte, dus ook dan is het zaak om bovengenoemde regels op te volgen, de teelt regelmatig te controleren en de aangetaste delen te verwijderen.

Voor het telen van tomaten is het belangrijk om de grond om de plant onkruid vrij te houden, het onderste blad van de plant te verwijderen en de plant zodanig te plaatsen dat het blad goed kan drogen.

Het is raadzaam om advies te vragen aan ervaren tuinders en/of je te informeren via internet.

Op internet is ook goed te zien, hoe de ziekte eruit ziet en waar je op moet letten.

Alleen bij naleving van bovenstaande regels kunnen we aardappels en tomaten blijven telen.